Prowadzenie przewodów a kompatybilność elektromagnetyczna
Fizyczna separacja kabli instalacji silno- i słaboprądowej jest niezwykle ważna w zakresie Kompatybilności Elektromagnetycznej (EMC), zwłaszcza wtedy, kiedy przewody słaboprądowe nie są ekranowane lub ich osłona nie jest podłączona z odsłoniętymi częściami przewodzącymi (ECP). Zatem wrażliwość systemów elektronicznych (np. komputerów czy telewizji) jest w dużym stopniu uzależniona od otaczającego ją systemu kablowego.
Jeżeli nie stosujemy separacji w postaci układania instalacji w oddzielnych trasach kablowych oraz zachowania minimalnych odległości pomiędzy kablami instalacji silno- oraz słaboprądowych, to sprzężenie magnetyczne osiągnie swoją maksymalną wartość. W takich warunkach sprzęt elektroniczny jest podatny na działanie zakłóceń od pola elektromagnetycznego wzbudzonego w przewodach, co może prowadzić do niepoprawnego funkcjonowania tych urządzeń, a w krytycznych sytuacjach do ich uszkodzenia!
Wybór materiałów izolacyjnych i ich kształt determinowany jest przez:
- Wymagania otoczenia EM wzdłuż dróg kablowych, to jest bliskość źródeł przewodzących promieniowanie elektromagnetyczne
- Maksymalny dozwolony poziom emisji przewodzonych i promieniowanych (uzależniona od częstotliwości)
- Typ kabla (ekranowany/nieekranowany, skręcony/nieskręcony, światłowód)
- Wytrzymałość wyposażenia podłączonego do systemu oprzewodowania na impuls elektromagnetyczny
- Inne ograniczenia środowiskowe (chemiczne, mechaniczne, klimatyczne, termiczne itp.)
- Przyszłe planowane rozszerzenia sieci
Trasy kablowe niemetalowe (np. wykonane z PCV) są odpowiednie w sytuacjach:
- Otoczenie o niskim, ciągłym poziomie EM
- System oprzewodowania o niskim poziomie emisji
- Sytuacje w których metalowe trasy kablowe nie powinny być stosowane (np. ze względu na środowisko)
- Systemu światłowodowe
W pozostałych sytuacjach zaleca się prowadzenie przewodów w metalowych trasach. Dodatkowo zamknięte kształty są lepsze niż otwarte, gdyż obniżają sprzężenie w trybie wspólnym. Niezbędnym w tym przypadku jest zachowanie ciągłości, zatem wszystkie elementy powinny być ze sobą podłączone. Dla tras kablowych o charakterystycznej impedancji decyduje kształt trasy (płaski, U-kształtny, rura itd.) a nie przekrój poprzeczny. W metalowych korytach kablowych często spotyka się perforacje, jednak ze względu na zagadnienie EMC, dobrze jest kiedy te szczeliny są jak najmniejsze. Dodatkowo nie zaleca się perforacji poprzecznej (czyli prostopadłej do linii prowadzenia przewodów). Ponadto oba końce metalowych koryt kablowych muszą być przyłączone do lokalnej sieci uziemiającej, a w przypadku długich tras kablowych zaleca się dodatkowe podłączenia z systemem uziemienia. O ile to możliwe odległości uziemień powinny być nieregularne, aby wyeliminować ryzyko rezonansu przy identycznych częstotliwościach.
W określonych sytuacjach (tj. gdy pole elektromagnetyczne w otoczeniu jest słabe oraz wykorzystywane są przewody ekranowane lub światłowodowe) można poprowadzić trasę kablową o niskiej odporności na impuls elektromagnetyczny.
Absolutnie nie powinno się prowadzić przewodów o różnym charakterze (kable zasilające, obwodu słaboprądowe jak np. teleinformatyczne, obwody sterujące itp.) w jednej wiązce! Zalecane jest oddzielenie grup od siebie poprzez ekranowanie i/lub prowadzenie tras kablowych w różnych kanałach/korytach. Jakość ekranowania decyduje o odstępach pomiędzy grupami. Jeżeli nie mamy ekranowanych przewodów, należy zachować wystarczającą odległość: odległość pomiędzy kablem zasilającym a obwodem niskonapięciowym (teleinformatyczny, sterowania) musi wynosić co najmniej pięciokrotność promienia większego kabla zasilającego.
Do celów kompatybilności elektromagnetycznej można wykorzystać metalowe elementy budynku (stalowe belki w kształcie L, H, U lub T). Jeżeli jest to możliwe, kable powinny przebiegać wzdłuż takich elementów, przy czym narożniki wewnętrzne lepiej się do tego nadają niż powierzchnie zewnętrzne.